W tej ważnej dla Ziemi Nowogardzkiej uroczystości nie zabrakło Kombatantów., których delegacja złożyła wieńce pod pomnikiem jako pierwsza. Po złożeniu kwiatów głos zabrał Grzegorz Wasilewicz, sekretarz Urzędu Miejskiego w Nowogardzie. -„75 lata temu, w nocy z 4 na 5 marca 1945 r,. Nowogard został odbity z rąk niemieckich przez wojska radzieckie i polskie. W jego zdobywaniu wzięli udział: 12 Gwardyjski Korpus Pancerny pod dowództwem generała porucznika Nikołaja Tielakowa, 79 Korpus Strzelecki pod dowództwem generała majora Siemiona Pieriewiortkina oraz oddziały Ludowego Wojska Polskiego, I Dywizja im. T. Kościuszki, 3 Berliński Pułk Piechoty pod dowództwem pułkownika Aleksandra Archipowicza. Na Nowogardzkim cmentarzu spoczęły prochy 64 polskich żołnierzy poległych w walce o Nowogard i jego okolice. Znaczna cześć niemieckich mieszkańców opuściła miasto jeszcze przed rozpoczęciem walkami lub w ich trakcie. Po wkroczeniu wojsk radziecko-polskich do Nowogardu, znajdujący się w mieście i jego okolicach nieliczni jeszcze Polacy, którzy trafili tu w czasie wojny przeważnie jako robotnicy przymusowi zaczęli organizować życie gospodarcze i społeczne. Już w pierwszych dniach po zajęciu miasta przez Rosjan powstały polskie władze cywilne Nowogardu. Komisarycznym burmistrzem Nowogardu został mianowany Roman Tyboroski. Ciężkie były początki osadnictwa w powiecie nowogardzkim, zorganizować trzeba było wszystko od produkcji rolnej i zakładów zaspokajających podstawowe potrzeby takich jak młyny, piekarnie, zaopatrzenie w wodę po ochronę zdrowia, szkolnictwo, zapewnienie bezpieczeństwa i działalność kulturalną. Aż trudno sobie dziś wyobrazić przed jakimi trudnościami stanęli przybywający tu z całej Europy nasi pradziadkowie i dziadkowie, jak ciężkie problemy musieli rozwiązać, ile ciężkiej pracy i poświeceń włożyli w budowę Polski na ziemi nowogardzkiej. Nie możemy zapomnieć o ludziach, którzy kosztem własnego zdrowia i z godnym podziwu uporem budowali polskość na tych ziemiach – mówił G. Wasilewicz. - Dzisiaj jest święto Nowogardu, można powiedzieć nasze 75 urodziny. Stojąc tu przed pomnikiem „Kombatantom Rzeczypospolitej Polskiej” oddajemy część wszystkim tym, którzy nasz Nowogard budowali, zachowując w pamięci tamte wydarzenia.
Po przemówieniu sekretarza, Burmistrz Nowogardu Robert Czapla podziękował wszystkim delegacjom i mieszkańcom za przybycie na uroczystość a także zaprosił zebranych do miejskiej biblioteki na wyjątkową wystawę „Tworzenie się Państwowości Polskiej w Nowogardzie po 1945 roku”. Wśród zbiorów udostępnionych mieszkańcom można było zobaczyć stare, powojenne zdjęcia Nowogardu oraz unikatowe historyczne dokumenty. Wystawa, na którą zapraszamy potrwa do połowy marca.
Beata Strzelecka